เมื่อ 20,000 ปีก่อน สกอตแลนด์เคยมีกำแพงน้ำแข็งสูง 1 กม. เหมือนกำแพง
เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา ได้มีการเผยแพร่คลิปวิดีโอและภาพฟุตเทจอันน่าตกใจ ที่เผยให้เห็น “แผ่นน้ำแข็ง” ขนาดยักษ์สูงถึง 1 กิโลเมตร ซึ่งเคยปกคลุมภูมิทัศน์ทั่วประเทศสกอตแลนด์ในช่วงยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้าย (Last Glacial Period) หรือเมื่อ 20,000 ปีที่แล้ว โดยทันทีที่คลิปนี้ถูกเผยแพร่ หลายคนบอกว่ามันเหมือนกับ “กำแพงน้ำแข็ง” (The Wall) จากซีรีส์ชื่อดังเรื่อง “Game of Thrones” ยังไงยังงั้น
แผ่นน้ำแข็งยักษ์สูง 1 กม.
โดยจุดเริ่มต้นของแบบจำลองสุดว้าวนี้เกิดขึ้นเมื่อ “แม็กซ์ ฟอน แวก เดอฟรีย์” นักธรณีวิทยาจากมหาวิทยาลัยมินนิโซตา ได้ใช้เวลาหลังจากที่เขาต้องติดแหง็กอยู่ ณ เมืองดันดี ประเทศสกอตแลนด์ไปกับการสำรวจสภาพภูมิประเทศของเมือง เนื่องจากการระบาดของโควิดทำให้ไม่สามารถกลับบ้านเกิดได้ ทว่าทันทีที่เดินไปถึงจุดที่สูงที่สุดของเมือง บริเวณเนินเขาดันดี ลอว์ ซึ่งสูงราว 174 เมตร แม็กซ์ก็เริ่มสงสัยว่า ธารน้ำแข็งที่เคยปกคลุมเมืองนี้และพื้นที่ส่วนใหญ่ของเกาะอังกฤษเมื่อ 20,000 ปีก่อนจะหน้าตาเป็นอย่างไรกัน ?
ดังนั้น เพื่อค้นหารายละเอียดเกี่ยวกับแผ่นน้ำแข็งยักษ์ แม็กซ์จึงทำการศึกษาเอกสารเก่า ๆ ทางวิทยาศาสตร์ประกอบกับข้อมูลท้องถิ่น อีกทั้งยังคำนวณขนาดของธารน้ำแข็งอันใหญ่ยักษ์ว่าจะมีหน้าตาเป็นอย่างไร โดยเปรียบเทียบกับภาพถ่ายจากดาวเทียมของธารน้ำแข็งที่ยังมีอยู่ในกรีนแลนด์ ก่อนจะร่วมมือกับ “คีย์แรน ดันแคน” อาจารย์ด้านการออกแบบการสื่อสารที่มหาวิทยาลัยดันดี เพื่อสร้างคลิปแอนิเมชันความยาว 3 นาที ซึ่งเผยให้เห็นธารน้ำแข็งโบราณที่เคยปกคลุมเมืองนี้
ตอนหนึ่งของคลิปวิดีโอที่เผยให้เห็นแผ่นน้ำแข็งยักษ์สูง 1 กม. ปกคลุมทั่วเมืองดันดี ดันแคนกล่าวว่า “ผมจำได้ว่าครั้งแรกที่แม็กซ์บอกรายละเอียดของแผ่นน้ำแข็งใหญ่ยักษ์นี้ ผมถึงกับอึ้งทันที แต่เมื่อเราสร้างแบบจำลองของธารน้ำแข็งที่สูงถึง 1 กิโลเมตรที่เคยตั้งตระหง่านปกคลุมทั่วเมืองดันดี แถมยังสูงกว่าเนินเขาดันดี ลอว์ ซึ่งเป็นจุดที่สูงที่สุดของเมือง เราก็เริ่มเข้าใจในทันทีเกี่ยวกับขนาดอันใหญ่ยักษ์ของมัน”
ทั้งนี้ เมื่อช่วงประมาณ 22,000 ปีที่แล้ว ธารน้ำแข็งได้เข้ามาปกคลุมพื้นที่ในโลกไปประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งนั่นทำให้พื้นที่ของทวีปยุโรปส่วนใหญ่ต้องอยู่ภายใต้น้ำแข็ง ทั้งสหราชอาณาจักร สแกนดิเนเวีย ไปจนถึงทะเลเหนือ ทว่าถัดจากนั้นประมาณ 5,000-7,000 ปี (หรือประมาณ 15,000 ปีก่อน) เป็นช่วงที่อุณหภูมิของโลกร้อนขึ้น ซึ่งเป็นผลให้แผ่นน้ำแข็งยักษ์เกิดการละลายตัว และเผยให้เห็นพื้นที่ภูมิประเทศปัจจุบัน เช่น เนินเขาดันดี ลอว์ นั่นเอง
กำแพงน้ำแข็ง (The Wall) จากซีรีส์ชื่อดังเรื่อง “Game of Thrones”
อย่างไรก็ตาม คลิปวิดีโอดังกล่าวนี้ได้ถูกนำไปจัดแสดงในนิทรรศการ Time & Tide: The Transformation of the Tay ณ พิพิธภัณฑ์ในเมืองดันดี ซึ่งได้รับเงินทุนสนับสนุนจาก British Society for Geomorphology โดยแม็กซ์กล่าวทิ้งท้ายว่า “นี่ถือเป็นโครงการที่ดีมาก ๆ เพราะมันได้แสดงให้ผู้คนเห็นว่า พื้นที่ที่พวกเขาอยู่และเติบโตมาในชั่วชีวิตนั้นมีหน้าตาเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรบ้าง”
😳 – หากสงสัยว่าแผ่นน้ำแข็งใหญ่ยักษ์ที่ละลายแล้วไปไหน ? ที่จริงแล้วพวกมันได้ไหลไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของสกอตแลนด์จนกลายเป็น “แม่น้ำเทย์” (River Tay) แม่น้ำที่ยาวที่สุดในสกอตแลนด์ ยาวประมาณ 188 กม. อีกทั้งยังมีพื้นที่ที่ใช้กักเก็บน้ำมากถึง 5,200 ตร.กม. ถือเป็นแม่น้ำที่ใหญ่ที่สุดในสหราชอาณาจักร และเป็นแม่น้ำที่สำคัญต่อการดำรงชีวิตของผู้คนและสัตว์บนเกาะบริเตนใหญ่อีกด้วย
